İspir’in Tarihi adlı eserin « Esenyurt » adlı bir paragraflık yazısında; “Yeni ismi Esenyurt olan köyümüzün bilinen en eski adı Hırdamış’tır. 120 hane ve 1000’in üzerinde nüfusa sahiptir.” Daha sonraları Hırdamış ismi, anlamı “rüzgarlıtepe” olan Hırdomus olarak değişmiş, günümüze de bu haliyle gelmiştir. Tarihi çok eskilere dayanan köyümüz aslen bir Ermeni köyü olup, süre gelen hakimiyet savaşları ile fark farklı milletlerin yönetimi altına girmiştir. Eski ilçemiz İspir’e, M.Ö. Urartular ve daha sonra bir Oğuz boyu olan Saka’ların gelişi ile Türk’ler bölgeye yerleşmiştir. Fakat Hırdomus ve çevresindeki köylerde halen daha Ermeni’ler yaşarken, Alparslan’ın Malazgirt’i fethi ile buralardan çekilen Ermeni’ler, daha sonraları tekrar Trabzon Rum İmparatorluğu’nun kuruluşu ile bölgeye akın etmiştirler. Bu akın Fatih Sultan Mehmet’in bu imparatorluğu yıkması ile son bulmuştur. (Günümüzde bu bölgede bir tek Ermeni dahi olmamasına rağmen Ermeni’ler bugün Erzurum, Rize, Trabzon ve Artvin bölgesi’nin kendi toprakları olduğunu iddia etmekte, hak sahibi olmaya çalışmaktadırlar.) Yıllarca bu topraklara hükmeden Osmanlı, bu hakimiyeti I. Dünya Savaşı’na kadar sürdürmüş, bu savaş sırasında 1916-1917 yılları arasında Rus’ların işgali altında kalmıştır. İspir ve Pazaryolu’nun kurtuluşu ile bu işgal sona ermiştir. Osmanlı’nın yıkılışı ve de Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan sonra Esenyurtköyü adını almıştır. Bir İspir köyü olarak bilinen köyümüz, 1989’da Pazaryolu’nun ilçe oluşuyla Pazaryolu’na bağlanmıştır
|